Το να προτείνω βιβλία είναι μία δύσκολη διαδικασία και προϋποθέτει γνώση κριτικής ανάγνωσης των κειμένων. Μία ενδιαφέρουσα τέτοια διαδικασία παρακολουθώ στο ιστολόγιο "Βιβλία και Ξερό Ψωμί". Ωστόσο θα το επιχειρήσω με το συγκεκριμένο post προτείνοντας κάποια από αυτά. Η παρουσίαση θα γίνει ανά θεματικές κατηγορίες. Σε κάθε βιβλίο θα αντιγράψω μία παράγραφο από τον εκδοτικό οίκο και θα εκφράσω μία μικρή προσωπική άποψη προτείνοντας ή όχι την ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου.
Πολιτική
Δεδομένου και του μαθήματος που παρακολούθησα στο ΕΑΠ έδωσα βάρος στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο.
Andrew Heywood – «Πολιτικές Ιδεολογίες», Εκδόσεις Επίκεντρο 2007
Γραμμένη μέσα από μια διεθνή προοπτική και εκτεινόμενη από τις παραδοσιακές ιδεολογίες του 19ου αιώνα, όπως ο φιλελευθερισμός, ο συντηρητισμός και ο σοσιαλισμός μέχρι τις πιο σύγχρονες όπως ο φεμινισμός, ο οικολογισμός και το πολιτικό Ισλάμ, προσφέρει μια σαφή έκθεση τόσο της ιστορικής εξέλιξης κάθε ιδεολογίας, όσο και του αντίκτυπου που είχε η καθεμία από αυτές στα σύγχρονα πολιτικά κινήματα, κόμματα και στις σύγχρονες διακυβερνήσεις. Υπογραμμίζονται οι ξεχωριστές ιδέες και αξίες των διαφόρων ιδεολογιών, μαζί με τις ανταγωνιστικές, και ορισμένες φορές αλληλοσυγκρουόμενες παραδόσεις που έχουν δημιουργήσει.
Το βιβλίο αποτελεί ένα εξαιρετικό εγχειρίδιο κατανόησης των πολιτικών ιδεολογιών και σε μία εποχή κατά την οποία οι ιδεολογίες βρίσκονται σε ζύμωση (παρακμή για κάποιες και έξαρση σε κάποιες άλλες) αποτελεί εργαλείο για όποιον επιθυμεί να κατανοήσει τα βασικά των πολιτικών ιδεολογιών. Μία εξαιρετική εισαγωγή και από τον καθηγητή πανεπιστημίου και αρθρογράφο της Καθημερινής Νίκο Μαραντζίδη, από τους καλύτερους αναλυτές για την Αριστερά στην Ελλάδα.
Το προτείνω
Will Kimlicka «Η πολιτική φιλοσοφία της εποχής μας», Εκδόσεις Πόλις, 2005
Ο Kimlicka επιχειρεί να αποτυπώσει τις κυρίαρχες τάσεις που δημιουργήθηκαν στους κόλπους της αγγλοαμερικανικής πολιτικής φιλοσοφίας μετά τη δημοσίευση της Θεωρίας της δικαιοσύνης του Rawls, και να συνδιαλεχθεί με τις θεωρητικές αντιπαραθέσεις που πυροδότησε. Εκλαμβάνει τον John Rawls ως το σημείο επανεκκίνησης της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας, αντιμετωπίζει την πολιτική θεωρία εντός του ευρύτερου πλαισίου της ηθικής φιλοσοφίας, και υιοθετεί μια θεματική προσέγγιση της πολιτικής φιλοσοφίας την οποία αντιδιαστέλλει στην ιστορία της.
Φιλοσοφικό εγχειρίδιο για τις πολιτικές ιδεολογίες. Πολύ δύσκολο στην ανάγνωση και επίσης δύσκολο στην κατανόηση διότι απαιτεί πρότερο διάβασμα. Απευθύνεται σε εξειδικευμένο κοινό. Επειδή κάνει μία εκτενή ανάλυση στην θεωρία του John Rawls (Θεωρία Δικαιοσύνης) θα πρότεινα σε κάποιον να διαβάσει τον ίδιο τον Rawls. Ή το πολυ καλό εισαγωγικό βιβλίο του Άρη Στυλιανού «Θεωρίες του κοινωνικού συμβολαίου¨, Εκδόσεις Πόλις.
Δεν το προτείνω
Ellie Kendurie "Ο Εθνικισμός", Εκδόσεις Κατάρτι, 2005
«Το έργο του Κεντούρι αποτελεί τη σπουδαιότερη μελέτη του εθνικισμού από τη σκοπιά της Ιστορίας των Ιδεών και έχει ασκήσει τεράστια επίδραση σε διαδοχικές γενιές μελετητών του φαινομένου», Harold James, Princeton University
Ένα καταπληκτικό βιβλίο που επεξηγεί με τραγικά αληθινό τρόπο την έννοια της ιδεολογίας του Εθνικισμού. Ένα βιβλίο απαραίτητο για κάποιον που επιθυμεί να κατανοήσει τα βασικά της ιδεολογίας του εθνικισμού και πως αυτή έχει οδηγήσει στα μεγαλύτερα δεινά της ανθρωπότητας. Μία εποχή που ο εθνικισμός αυξάνει σε επιρροή και δύναμη στην Ευρώπη, το βιβλίο αυτό είναι αποκαλυπτικό.
Το προτείνω
Παύλος Τσίμας - "Το Ημερολόγιο της Κρίσης", Μεταίχμιο 2011
Δημοσιογραφικό, ευκολοδιάβαστο και ευκολοχώνευτο βιβλίο για την κρίση από τον δημοσιογράφο Παύλο Τσίμα. Μία δημοσιογραφική περιπλάνηση στις χώρες της κρίσης. Δεν είναι τίποτα σπουδαίο, ότι πρέπει για το μετρό. Αν επιθυμεί κάποιος να εντρυφήσει πιο συστηματικά στο πρόβλημα είναι προτιμότερο να διαβάσει το «Δόγμα του Σοκ» της Naomi Klein
Δεν το προτείνω
Φιλοσοφία
Παρωχημένο αν και κλασσικό εγχειρίδιο για την ιδεολογία.
Δεν το προτείνω
Immanuel Kant: Παρατηρήσεις πάνω στο αίσθημα του ωραίου και του υπέροχου, Εκδόσεις Printa, 2006
Στο πρώιμο αυτό έργο του γερμανού φιλοσόφου, που αποτελεί μια "ψυχολογική" περιγραφή ορισμένων ανθρώπινων χαρακτήρων (μάλλον από τον άμεσο φιλικό κύκλο του), στην οποία είναι αισθητή η επιρροή του Rousseau και των Αγγλων ηθικιστών, η ανάλυση των αισθητικών κατηγοριών (του ωραίου και του υπέροχου) χρησιμεύει ως εισαγωγή σε μια ηθική θεωρία νατουραλιστικού και ανθρωπολογικού χαρακτήρα, όπου η αρετή δεν θεμελιώνεται σε θεωρητικούς κανόνες, αλλά στη συνείδηση ενός καθολικού αισθήματος: το αίσθημα της ωραιότητας και της αξιοπρέπειας της ανθρώπινης φύσης.
Υπερβολικά αναλυτικό βιλίο για την αισθητική απο τον Καντ. Γενικά ο Καντ είναι δύσκολος και δεν διαβάζεται παρά μόνο αν πρέπει να διεξάγεις πανεπιστημιακή έρευνα.
Δεν το προτείνω
Thomas More - Ουτοπία, Εκδόσεις Ιάμβλιχος
Η "Ουτοπία" του Τόμας Μορ αποτελεί ένα από τα πλέον συζητημένα κείμενα μέχρι σήμερα, καθώς ανοίγει μονοπάτια σκέψης διαχρονικά, μονοπάτια που συνδέουν το παρελθόν με το μέλλον, μονοπάτια που επιχειρούν να αγγίξουν τα προβλήματα των εκάστοτε κοινωνιών και να στρέψουν συνειδησιακά την ανθρωπότητα προς την πιθανότητα εγκαθίδρυσης μιας ουτοπικής κοινωνίας, μιας κοινωνίας που θα υφίσταται με γνώμονα την αδελφοσύνη μεταξύ των ανθρώπων, την απάλειψη της εκμετάλλευσης από άνθρωπο σε άνθρωπο και, κυρίως, μιας κοινωνίας που θα βαδίζει με βάση τα υψηλότερα των ιδανικών.
Εξαιρετικό φιλοσοφικό κείμενο και μία απολαυστική ιστορία.
Το προτείνω
Αν ο Keynes έγραψε την «Καινή Διαθήκη» της Οικονομίας, ο Αdam Smith έγραψε «την παλαιά διαθήκη». Φοβερό βιβλίο. Μαζί με τον Keynes, το Κεφάλαιο του Μarx και τα γραπτά του Ricardo αποτελεί ένα από τα τέσσερα βασικά αναγνώσματα για να κατανοήσει κάποιος την οικονομία.
Το προτείνω
Arthur Schopenhauer - Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο, Εκδόσεις Πατάκη
Ο Άρτουρ Σοπενχάουερ, ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους, έγραψε τον 19ο αιώνα ένα οξύ, οργισμένο, ανατρεπτικό και ταυτόχρονα σοφό, γλαφυρό και με υποδόριο χιούμορ δοκίμιο (που εκδόθηκε μετά θάνατον) υπό τον εύγλωττο τίτλο "Η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο", που αυτοσυστήνεται ως εγχειρίδιο επικράτησης έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου σε μια αντιπαράθεση. "Εριστική διαλεκτική" έγραψε ο ίδιος ο Σοπενχάουερ, συγκαλύπτοντας έτσι κάθε ειρωνικό τόνο, "είναι η τέχνη του να λογομαχεί κανείς - και να λογομαχεί με τέτοιο τρόπο ώστε να υπερασπίζεται επαρκώς τις θέσεις του, είτε έχει δίκιο είτε άδικο". Και σαν να ήθελε να διαβεβαιώσει τους αναγνώστες του ότι το εννοούσε ειλικρινά αυτό, πρόσθεσε: "Σε μια αντιπαράθεση, πρέπει να αγνοήσουμε την αντικειμενική αλήθεια, ή μάλλον να την εκλάβουμε ως μια τυχαία συγκυρία, και να επικεντρωθούμε μόνο στην υπεράσπιση της θέσης μας και στην αντίκρουση της θέσης του αντιπάλου"
Best Seller στην Ελλάδα. Συρραφή απόψεων του πεσιμιστή φιλοσόφου. Διαβάζεται ευχάριστα στο μετρό. Μερικές εκφράσεις είναι καλό να τις μάθεις απέξω και να τις χρησιμοποιήσεις κατάλληλα. Θα πιάσουν τόπο.
Το προτείνω
Αλλαν Πέρσυ - Νίτσε 99 μαθήματα καθημερινής φιλοσοφίας, Εκδόσεις Πατάκη
Από την καθημερινή ζωή μέχρι τον κόσμο των επιχειρήσεων, η φιλοσοφία του Νίτσε μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικός σύμβουλος σε κάθε δύσκολη στιγμή. Στα 99 κεφάλαια του βιβλίου αυτού ο Άλλαν Πέρσυ συγκεντρώνει τις πιο καίριες σκέψεις του μεγάλου φιλοσόφου, δείχνοντας πώς μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε σε κάθε στιγμή της ζωής. Μας βοηθάει να παίρνουμε αποφάσεις, να ανακτούμε το θάρρος μας, να ξαναβρίσκουμε τη σωστή πορεία μας, να σταθμίζουμε τη σημασία των όσων μας συμβαίνουν στη διάρκεια της μέρας.
Μία μπεστ σελλερική συρραφή εκφράσεων του Νίτσε. Πλάκα έχει. ότι πρέπει για μετρό και παραλία. Τις ατάκες μην τις μάθετε απέξω. Αν τις χρησιμοποιήσετε θα βρείτε τον μπελά σας.
Το προτείνω
Κοινωνιολογία
Nicholas Christakis/James Fowler – Συνδεδεμένοι, Εκδόσεις Κάτοπτρο
Στο βιβλιο τους με τίτλο "Συνδεδεμένοι" ("Connected"), oι συγγραφείς Nicholas A. Christakis (Νίκολας Α. Χρηστάκης) και James H. Fowler (Τζέιμς Χ. Φόουλερ) παρουσιάζουν εκρηκτικά νέα στοιχεία σχετικά με το ότι τα κοινωνικά δίκτυα επηρεάζουν κάθε πλευρά της ζωής μας: το πώς αισθανόμαστε, το πόσα χρήματα κερδίζουμε, ποιον είναι πιθανότερο να παντρευτούμε, το αν θα αρρωστήσουμε ή αν τελικά θα πάμε να ψηφίσουμε -τα πάντα για εμάς σχετίζονται με το τι κάνουν, αισθάνονται και σκέφτονται οι άλλοι γύρω μας.
Φοβερό βιβλίο. Στο πρώτο διάβασμα κράτησα πολλές σημειώσεις για να επανακάμψω. Έπιασα αρκετές φορές τον εαυτό μου να φτάχνει γράφους και δένδρα για να αποτυπώσω τα δικά μου κοινωνικά δίκτυα. Με επηρέασε σίγουρα.
Το προτείνω
Gustave Le Bon - Η ψυχολογία των μαζών
Μία εκτενής μελέτη από έναν ερασιτέχνη ψυχολόγο πριν η ψυχολογία γίνει επιστήμη. Ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις αναφορικά με το ιστορικό πλαίσιο, αλλά κάπως αδόμητο.
Δεν το προτείνω
Paul Lafargue - Το δικαίωμα στην τεμπελιά
Ζυμωμένος με τη γέννηση του Διεθνούς Σοσιαλιστικού Κινήματος, κυνηγημένος και εικονοκλάστης, αποκαθηλώνει τη θεμελιώδη ιδέα των εργατικών διεκδικήσεων και του μαρξιστικού οράματος: το δικαίωμα στη δουλειά. Πρόκειται -γράφει- για μια "παρεξηγημένη τρέλα" που διακατέχει τις εργατικές τάξεις των καπιταλιστικών χωρών. Η επανάσταση πρέπει ν' αρχίσει με τη διεκδίκηση του δικαιώματος στην τεμπελιά!
Δεν το προτείνω
Λογοτεχνία
Graham Green - The Quiet American
μετά την πρώτη κυκλοφορία του, το 1955, δύσκολα μπορεί κανείς να αγνοήσει τη διαχρονική αίγλη με την οποία έχει περιβληθεί ο Ησυχος Αμερικανός. Και έχει πραγματικά μεγάλο ενδιαφέρον να διαβάζει κανείς σήμερα - έχοντας πίσω του την τραγωδία του Βιετνάμ και μισό αιώνα αμερικανικού παρεμβατισμού - τον κριτικό λίβελο, για παράδειγμα, με τον οποίο υποδέχτηκαν οι «New York Times» το βιβλίο του Γκράχαμ Γκρην το 1956, όπου εμμέσως πλην σαφώς ο συγγραφέας κατηγορείται ως συνοδοιπόρος του Χο Τσι Μινχ και απολογητής της κομμουνιστικής τρομοκρατίας.
Ο Γκράχαμ Γκρην έζησε πράγματι στη Σαϊγκόν στις αρχές του 1950, και ήταν εξοικειωμένος τόσο με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα της πόλης όσο και με την ιστορία της ευρύτερης περιοχής. Στο κέντρο άλλωστε του βιβλίου του, και αφορμή ίσως για τη συγγραφή του, βρίσκεται ένα συγκεκριμένο γεγονός: η διπλή αιματηρή βομβιστική επίθεση στην αγορά της Σαϊγκόν, που τότε από την αμερικανική προπαγάνδα αποδόθηκε στους αντάρτες, τους Βιετμίνχ. Μολονότι οι δράστες της επίθεσης ποτέ δεν βρέθηκαν πραγματικά, ορισμένα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας στη συνέχεια - και κυρίως η από ραδιοφώνου ανάληψη της ευθύνης από τον Στρατηγό Τε, «σύμμαχο» των ΗΠΑ εκείνη την εποχή - ενοχοποιούσαν τις αμερικανικές υπηρεσίες. Ο Γκρην υιοθέτησε αυτή την άποψη και πάνω σε αυτή στήριξε σημαντικό κομμάτι της πολεμικής του.
Ενδιαφέρον μυθιστόρημα. Με παρακίνησε η ομώνυμη ταινία με τον Μάικλ Κέιν. Βρήκα ενδιαφέρουσα την ιστορική περίοδο στην Ινδοκίνα. Λέω να διαβάσω και κάποια ιστορικά στοιχεία για την περίοδο εκείνη
Το προτείνω
Graham Green - The third man
Tο πιο σκοτεινό δημιούργημα του Γκρέηαμ Γκρην, Ο Τρίτος Άνθρωπος, τελειώνει με μια ανταλλαγή πυροβολισμών στους υπονόμους της Βιέννης και με το θάνατο του απατεώνα της πενικιλλίνης Χάρρυ Λάιμ. Προσήλυτος στον Καθολικισμό, ο Γκρην βρήκε μια ταιριαστή απεικόνιση της παρακμής του ανθρώπου στα ζοφερά υπόγεια της πόλης. Και ο Λάιμ, με τον αλήτικο αμοραλισμό του, είναι ένας αναγνωρίσιμος ήρωας του Γκρην. Η Βιέννη εξασφάλισε στον συγγραφέα το ιδεώδες σκηνικό για την ιστορία του. Πάνω απ’ όλα, ο Τρίτος Άνθρωπος είναι μια ελεγεία για την ανδρική φιλία, την προδοσία και τη ματαίωση.
Λίγο βαρετό αναφορικά με την πλοκή, αλλά με ενδιέφερε να διαβάσω για το ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής εκείνης στην Βιένη. Είχα δει και την ταινία με τον Όρσον Ουέλς
Το προτείνω
Oscar Wilde - Η σημασία του να είσαι σοβαρός
Έργο της ώριμης περιόδου του συγγραφέα, το "Η σημασία να είσαι σοβαρός" θαμπώνει το κοινό με το επιγραμματικό του χιούμορ και τον άκρατο κυνισμό του.
Με αφορμή τους έρωτες δύο νέων με δύο κοπέλες, ο Wilde κάνει βιτριολική κριτική στο στρουθοκαμηλισμό της ανώτερης τάξης της Αγγλίας του δέκατου ένατου αιώνα. Τα συχνά παραδοξολογήματα που αφειδώς λένε οι ήρωες του έργου αποτελούν παγκόσμιο πρότυπο οξυδερκούς θεατρικού λόγου.
Σίγουρα όχι αντίστοιχο του Ντόριαν Γκρευ αλλά ενδιαφέροντες χαρακτήρες, βαρετή πλοκή. Είδα και την ταινία Wilde την περίοδο που το διάβαζα
Δεν το προτείνω
Ουμπέρτο Εκο - Το κοιμητήριο της Πράγας, Εκδόσεις Ψυχογιός
Εξαιρετικό υλικό για ένα μυθιστόρημα των επιφυλλίδων στο στυλ του 19ου αιώνα που, μεταξύ άλλων, εικονογραφείται όπως τα feuilletons εκείνης της εποχής. Να τι θα ικανοποιήσει ακόμα και τον χειρότερο μεταξύ των αναγνωστών. Εκτός από μια μικρή λεπτομέρεια. Με την εξαίρεση του κεντρικού ήρωα, όλα τα άλλα πρόσωπα αυτού του μυθιστορήματος υπήρξαν στ αλήθεια και έκαναν αυτό που κάνουν. Κι ακόμα και ο κεντρικός ήρωας κάνει πράγματα που έχουν γίνει, μόνο που κάνει πολλά, τα οποία είχαν ίσως διαφορετικούς αυτουργούς.
Κουραστικός και βαρετός Eco για μία ενδιαφέρουσα περίοδο της ιστορίας. Χωρίς την κορύφωση που θα περίμενα, η πλοκή μπλεγμένη και απαιτεί καλή γνώση του ιστορικού γίγνεσθαι της εποχής αναφοράς διαφορετικά το διάβασμα θα είναι γολγοθάς
Δεν το προτείνω
Σχόλια