Το φεστιβάλ κινηματογράφου της Αθήνας "Νύχτες Πρεμιέρας" τελείωσε. Είναι ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα στην χώρα και το παρακολουθώ χρόνια. Φέτος είδα κάποιες ταινίες και documentaries τα οποία ήταν αρκετά καλά. Η ταινία όμως που με απασχόλησε ήταν η ταινία "Στον Δρόμο" από το ομώνυμο βιβλίο "Στο Δρόμο" του beatnik Γάλλο-Καναδού συγγραφέα Jack Kerouac.
Το βιβλίο το είχα διαβάσει πριν πολλά χρόνια (στα '90s) μία περίοδο στην οποία διάβασα αρκετά βιβλία της γενιάς των beat (Burroughs, Ginsberg, Kerouac). Με είχε ελκύσει σε αυτούς η εντύπωση που μου είχε προκαλέσει η ταινία "Το Γυμνό Γεύμα" του Croneberg (το φετινό του Cosmopolis έχει προκαλέσει διττά συναισθήματα στους κριτικούς). Η συγκεκριμένη ταινία βασιζόταν σε ένα βιβλίο του Burroughs και ξεκινώντας από αυτόν διάβασα και το "Στο Δρόμο". Ομολογώ ότι δεν θυμάμαι τι συναισθήματα μου προξένησε το συγκεκριμένο βιβλίο αλλά είχα μέχρι και την θέαση της ταινίας μία αμυδρή ανάμνηση ότι μου είχε προκαλέσει ιδιαίτερη εντύπωση. Ωστόσο μάλλον το ξέχασα σύντομα ίσως γιατί περιέγραφε καταστάσεις και πρόσωπα τόσο απόμακρες και διαφορετικές από αυτά που με απασχολούσαν τότε, ίσως διότι δεν μπορούσα να κατανοήσω το πλαίσιο γραφής των beat.
Τα χρόνια πέρασαν αν και κατά περιόδους διάβαζα διάφορα κείμενα (σε εφημερίδες και στο διαδίκτυο) με αναφορά στην συγκεκριμένη γενιά και τις επιδράσεις που είχε.
Με την ταινία του Salles (σκηνοθέτης της πολύ καλής ταινίας "Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας") και τον τρόπο με την οποία απέδωσε το βιβλίο νομίζω ξαναθυμήθηκα αφενώς τα έντονα συναισθήματα που μου είχαν προκαλέσει οι χαρακτήρες και αφετέρου τους λόγους για τους οποίους ξέχασα σύντομα το συγκεκριμένο βιβλίο.
Οι ήρωες του βιβλίου προκάλεσαν την πουριτανική Αμερική ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που οι Behemians προκαλούσαν την καθολική Γαλλία στα τέλη του 1890. Ζωή χωρίς αύριο, ναρκωτικά, έρωτες, ποτό, ξενύχτια (με την Jazz να κυριαρχεί), ταξίδια, ποίηση, γράψιμο, χαρακτήρες "φεύγα." Μέσα από αυτό απελευθερώθηκε ο καταπιεσμένος εαυτός των "τακτοποιημένων" Αμερικάνων και αποτέλεσε το έναυσμα για μία δημιουργική γενιά λογοτεχνών, μουσικών, ποιητών κλπ.
Επί της ουσίας η ταινία είναι τρόπο τινά αυτοβιογραφική διότι οι ήρωες της ταινίας είναι οι ίδιοι οι Beat (Burroughs, Ginsberg, Kerouac, Kassady, http://en.wikipedia.org/wiki/On_the_Road) ενώ το βιβλίο (και κατ' επέκταση η ταινία) παρουσιάζει τις συνθήκες που δημιούργησαν αυτήν ανατρεπτική παραγωγική διαδικασία.
"Έτσι όταν ο ήλιος δύει στην Αμερική και κάθομαι στην παλιά ξεχαρβαλωμένη αποβάθρα του ποταμού κοιτάζοντας τους απέραντους ουρανούς πάνω από το New Jersey, και νιώθω ολόκληρη αυτή την άγρια χώρα που απλώνεται με μία απίστευτη μεγάλη κοιλία ως την Δυτική Ακτή (...). Ο Αποσπερίτης θα ρίχνει και θα σκορπίζει τις χλωμές του ακτίνες πάνω στο λιβάδι, μόλις πριν από την βαθιά νύχτα που ευλογεί την γη, που σκοτεινιάζει όλα τα ποτάμια, που σκεπάζει όλες τις βουνοκορφές και κλείνει μέσα της ως και την τελευταία ακτή, και κανείς, κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί στον καθένα, πέρα από τα άθλια κουρέλια της ηλικίας μας, που μεγαλώνει, σκέφτομαι τον Ντήν Μοριάρτι, σκέφτομαι ακόμα τον γέρο-Ντήν Μοριάρτι, τον πατέρα, που δεν βρήκαμε ποτέ, σκέφτομαι τον Ντήν Μοριάρτι."
Jack Kerouac, "Στο Δρόμο", μτφρ. Δ. Νικολακοπούλου, Εκδόσεις Πλέθρον 1996.
Σχόλια