Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Ο εγκέφαλός μας επιλέγει τι θα θυμόμαστε

Όταν βρίσκεσαι σε ηλικία άνω των 30 διαπιστώνεις ότι είναι δύσκολο να απορροφήσεις και να κάνεις δικιά σου την δύσκολη πληροφορία. Όχι ότι όταν είσαι μικρός δεν είναι δύσκολο. Απλά στην λογική του Hume για το tabula rassa την άγραφη δέλτο του νέου ανθρώπου, αυτά αποτυπώνονται πιο εύκολα. Παρατήρησα έντονα την δυσκολία αυτή στην προσπάθεια μου να διαβάσω και να κατανοήσω πληροφορία χρήσιμη και συνάμα δύσκολη για να δώσω εξετάσεις.
Δαπανώντας πολύτιμες ώρες μπροστά στο κείμενο, δύσκολο οφείλω να ομολογήσω, με έκαναν να αναρωτηθώ γιατί δεν μπορώ να "χωνέψω" αυτήν την συγκεκριμένη πληροφορία και να την μετατρέψω σε γνώση ενώ μπορώ να θυμάμαι εύκολα κάποια άλλη. Πόσο δύσκολο είναι να διαβάσει κάποιος και να κατανοήσει ένα κείμενο που αφορά πχ. την ορθολογιστική προσέγγιση του Καρτέσιου, ενώ είναι πανεύκολο να ανακτήσει από την μνήμη οποιαδήποτε απλή και άχρηστη πληροφορία όπως πχ. το όνομα του νέου ποδοσφαιριστή της δείνα ομάδας, την ατάκα από το τάδε σήριαλ, τον ρυθμό από το δείνα τραγούδι, μία διαφήμιση κλπ.

Βομβαρδισμός Πληροφορίας.
Ζώντας σε μία καταναλωτική κοινωνία διαπιστώνουμε όλοι ότι ένας από τους βασικούς φορείς κοινωνικοποίησης είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και ένα από τα κυρίαρχα φέροντα την κοινωνικοποίηση είναι η διαφήμιση. Απαιτεί μία πληροφορία εύκολη και απτή, κατανοητή και συνάμα άχρηστη με σκοπό να προσελκύσει τον καταναλωτή, η οποία όμως γρήγορα γίνεται γνώση. Ως εκ τούτου είναι και εύκολη στην "χώνεψη". Το μυαλό πλέον πλάθεται δεχόμενο εύκολες στην δομή και εύκολα αποκτώμενες πληροφορίες οι οποίες το κατακλύζουν. Μαθαίνει πλέον στην εύκολη γνώση και τα στυλώνει στην δύσκολη.
Αληθεύει αυτό?
Το μυαλό λειτουργεί επιλεκτικά. Τείνει να θυμάται αυτά που του χρειάζονται και απωθεί αναμνήσεις, εικόνες, γνώσεις που είτε είναι άχρηστες, είτε δυσάρεστες είτε δυσνόητες προκειμένου να μειώνει την πίεση που ασκείται στα κέντρα ελέγχου της μνήμης, σύμφωνα με μία έρευνα του Πανεπιστημίου του Stanford στις ΗΠΑ.
Χμ!!! Άραγε αυτό εξηγεί το γεγονός ότι δεν θυμάμαι εύκολα κάτι το οποίο είναι δύσκολο?
Οι πληροφορίες που δεχόμαστε καθημερινά είναι απίστευτες. Τα αισθητήρια όργανα μας κατακλύζονται από μεγάλη ποσότητα πληροφορίας από ποικίλους δέκτες όπως η τηλεόραση, το internet, το ραδιόφωνο, η δουλεία μας, οι κοινωνικές συναναστροφές μας. Ο εγκέφαλος πρέπει να διαχειριστεί όλο αυτόν τον όγκο. Φανταστείτε τον σαν έναν σκληρό δίσκο. Για να μην γεμίσει και "κρασάρει" πρέπει να απαλλαγεί από τις περιττές αναμνήσεις. Όμως με ποιο αλγόριθμο επιλέγει ποιες θα "σβήσει"? Μπορώ εγώ να παρέμβω σε μία τέτοια διαδικασία? Να μην θυμάμαι πχ το τάδε τραγούδι του Ταδοπουλου και να θυμάμαι τις βασικές θέσεις του Witgenstein. Μπορώ? Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, η γερή μνήμη προϋποθέτει απαλλαγή από τις άχρηστες πληροφορίες. Ο εγκέφαλος δεν φροντίζει να "χαθούν" απλά δυσκολεύει στην ανάκληση τους. Το κακό είναι ότι τον διευκολύνουμε προσδιορίζοντας την ευκολία της γνώσης. Μία εύκολη γνώση ανακτάται πιο εύκολα από μία δύσκολη. Πως θα επιτευχθεί όμως η ανάκτηση της δύσκολης αλλά ενδεχομένως χρήσιμης μνήμης? Η έρευνα δεν το εξηγεί όμως ας προτείνω κάτι αν και μη ειδικός. Θα πρέπει να αδυνατίσουμε μόνοι μας την μνήμη μας αποφεύγοντας τους δέκτες που διοχετεύουν την εύκολη πληροφορία.
Ας φερθούμε ακτιβιστικά για να προστατεύσουμε το μυαλό μας. Ας κλείσουμε τις τηλεοράσεις, να πετάξουμε σε κάδους ανακύκλωσης τα περιοδικά, να διαβάσουμε ένα καλό βιβλίο, να συναναστρεφόμαστε με φίλους και γνωστούς, να συζητάμε θέματα ποικίλα και δύσκολα, ΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΟΜΑΣΤΕ για την κοινωνία, την πολιτεία, την καθημερινότητα μας, να επισκεφτούμε ένα μουσείο, να δούμε ένα θέατρο.... ΝΑ ΝΑ ... Μπορούμε?.
Ας παρατήσουμε την ευκολία. Ο εγκέφαλος είναι ένα πολύτιμο εργαλείο. Ας το αξιοποιήσουμε.


Info:
Decreased demands on cognitive control reveal the neural processing benefits of forgetting Brice A Kuhl, Nicole M Dudukovic, Itamar Kahn, Anthony D Wagner

Link
http://www.nature.com/neuro/index.html

Σχόλια

Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
Και αν ορίσουμε την γνώση σαν μια μετουσίωση της πληροφορίας μέσω του φιλτρου της εμπειρίας (επικύρωση της εγκυρότητας της μέσω προσωπικών εμπειρικών τεστ)? Για να πάρεις ουσιαστική πληροφορία πρέπει να κινείσαι σε ένα πλούσιο και ουσιαστικό οντολογικό πλαίσιο. Και αν αυτο δεν υπάρχει τότε δεν μπορείς να αξιοποιήσεις τον εγκέφαλο όπως προτείνεις. Στον κόσμο των Ταδόπουλων
δεν γίνεται να υπάρχουν Wittgensteins.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τι είναι Προσήνεια

Τα άτομα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία χαρακτηρίζονται κυρίως από την αγάπη και το ενδιαφέρον που δείχνουν στον συνάνθρωπο τους. Δείχνουν μεγάλη ευαισθησία απέναντι στον ανθρώπινο πόνο και πάντοτε δείχνουν μεγάλη θέληση για συνεργασία με τους γύρω τους. Εμπιστεύονται εύκολα τους άλλους ενώ πολύ σπάνια κάνουν κακή κριτική για άτομα που γνωρίζουν. Είναι άτομα που προσπαθούν και αποφεύγουν τις συγκρούσεις ενώ όταν έχουν διαφορές με άλλους προσπαθούν να βρουν μια συμβιβαστική λύση. Συνήθως Δεν τους αρέσει να μιλούν πολύ για τον εαυτό τους καθώς πιστεύουν ότι οι ίδιες τους οι πράξεις είναι αυτές που αναδεικνύουν την προσωπικότητα τους.

Φεουδαρχία, μια μεσαιωνική νοοτροπία

Εισαγωγή Ο J. Le Goff στο κείμενο του για την «Ιστορία των νοοτροπιών» αναρωτιέται: «Η φεουδαρχία, πάλι, τι είναι; Ένα σύνολο θεσμών, ένας τρόπος παραγωγής, ένα κοινωνικό σύστημα, ένας τύπος στρατιωτικής οργάνωσης; [1] » Ο Κ. Ράπτης αναφέρει ότι «ο όρος φεουδαλισμός χρησιμοποιήθηκε μεταγενέστερα και όχι από τους Ευρωπαίους του Μεσαίωνα για να δηλώσει ένα σύστημα σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων σε προσωπική βάση [2] ». Ο δε D. Nicholas [3] εκφράζει την άποψη ότι η φεουδαρχία δεν μπορεί να οριστεί ως «σύστημα». Αντίθετα προτιμά χρησιμοποιήσει τον όρο «φεουδαρχικές σχέσεις» ή «φεουδαρχικός δεσμός» ως πλαίσιο ρύθμισης των ανθρωπίνων σχέσεων όπου βασικό χαρακτηριστικό αποτελεί η υποτέλεια, «ο προσωπικός δεσμός ενός υποτελούς με έναν άρχοντα [4] ». Νοοτροπία τι είναι; Σύμφωνα με την λεξικογραφική ανάλυση στο κείμενο του J. Le Goff η νοοτροπία «δηλώνει το συλλογικό χρωματισμό του ψυχισμού, τον ιδιαίτερο τρόπο που νιώθει και σκέφτεται ένας λαός, μία ορισμένη ομάδα ανθρώπων [5] ». Σκοπός αυτή

Η σύγχρονη εποχή σύμφωνα με τους Bauman και Giddens

1. Εισαγωγή. Η νεωτερικότητα και η ύστερη νεωτερικότητα (ή κατά άλλους μετανεωτερικότητα ) αποτελούν δύο όρους στην κοινωνιολογική επιστήμη για τους οποίους καταναλώθηκε σημαντική πνευματική εργασία για τον προσδιορισμός τους. Αν θέλαμε να προσδιορίσουμε χρονικά τις δύο περιόδους θα τοποθετούσαμε την νεωτερικότητα από τον 15ο αιώνα έως και το 1945 με δομικά στοιχεία τον Διαφωτισμός, της πολιτικές επαναστάσεις, την βιομηχανική επανάσταση, την επιστημονική επανάσταση και το καπιταλιστικό σύστημα. Η ύστερη νεωτερικότητα αρχίζει από το 1945 και μετά με κύρια στοιχεία την κοινωνία της αφθονίας, την παγκοσμιοποίηση, την ανάπτυξη των μέσων μαζικής επικοινωνίας, την αλλαγή των χωρικών και χρονικών συντεταγμένων, τις συναλλαγές, την κινητικότητα του κεφαλαίου. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εργασίας θα αναφερθούμε στον τρόπο με τον οποίο ερμήνευσαν οι κοινωνιολόγοι Zygmunt Bauman (κεφάλαιο 2) και Anthony Giddens τις δύο αυτές περιόδους (κεφάλαιο 3). 2. Οι θέσεις του Bauman για την νεωτε