Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η θέση σου στην "τροφική αλυσίδα"

Η σκηνή που εξελίσσεται στην αμερικάνικη ταινία One Hour Photo είναι αυτή που με κέντρισε να αποτυπώσω μία σκέψη σχετικά με την ιεραρχία στην κοινωνία. Η σκηνή που μου έδωσε το ερέθισμα είναι η ακόλουθη. Ο προϊστάμενος στην επιχείρηση καλεί τον υφιστάμενο του προκειμένου να του κάνει παρατηρήσεις αναφορικά με την απόδοση στην εργασία του. Ο προϊστάμενος αρχίζει να απαριθμεί διάφορα περιστατικά στα οποία σύμφωνα με την εκτίμηση του ο υφιστάμενος έκανε κάποια λάθη. Ο υφιστάμενος αντιδρά και υπερασπίζεται τον εαυτό του αναφέροντας ότι σε κάποια από αυτά κινήθηκε με ιδία πρωτοβουλία προς όφελος της εργασίας του και της επιχείρησης. Ο προϊστάμενος θέτει το θέμα της κατανόησης της ιεραρχίας και των ορίων εργασίας του υφισταμένου: "Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχεις κατανοήσει την θέση σου στην τροφική αλυσίδα" του λέει σκωπτικά και αμέσως μετά τον απολύει.
Η συγκεκριμένη έκφραση αποτελεί την πιο ακραία αποτύπωση της εργασιακής ιεραρχίας όπου το μεγαλύτερο ζώο τρώει το μικρότερο και άρα εργασιακά ο ισχυρότερος μπορεί να απολύσει οποιαδήποτε στιγμή τον πιο αδύνατο. Η συγκεκριμένη έκφραση σε μικρότερο ή σε μεγαλύτερο βαθμό προβάλλεται σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας.
Η έννοια της ιεραρχίας, αναγκαστική επινόηση για την διαμόρφωση της κοινωνίας, αφενός αποσκοπεί στην εύρυθμη λειτουργία ενός οργανισμού (επιχείρηση, κράτος, στρατός κλπ) αφετέρου διαμορφώνει την συνείδηση των ανθρώπων ως εξαρτήματα ενός μηχανισμού. Η επιβολή της ιεραρχίας γινόταν με ποικίλους τρόπους ανάλογα το πολιτικό σύστημα που ήταν στην εξουσία. Σε απολυταρχικά καθεστώτα επιβάλλεται δια της βίας, ενώ στα αστικά δημοκρατικά επιβάλλεται μέσω της δυνατότητας απόκτησης αγαθών. Ακόμα και το μαρξιστικό απόφθεγμα "από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητες του,στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του" ουδέποτε λειτούργησε στις σοσιαλιστικές απολυταρχίες, με συχνό αποτέλεσμα την βίαιη καταστολή των πολιτών που δεν "κατανοούσαν" την ιεραρχία (βλέπε σταλινικές εκκαθαρίσεις, μαοική τρομοκρατία κ.α πολλά).
Η ιεραρχία είναι μία πραγματικότητα την οποία δεν συμπαθώ, αλλά την οποία κατανοώ διότι την θεωρώ συνδεδεμένη απόλυτα με την κοινωνία. Πως θα μπορούσα άλλωστε να την συμπαθώ την στιγμή που βρίσκομαι στην βάση της ιεραρχίας. Ωστόσο κατανοώ την αναγκαιότητα της και αναγνωρίζω την συμβολή στην διαμόρφωση των κοινωνιών. Δεν θυμάμαι από τα διαβάσματα μου να έχει υπάρξει ποτέ μη ιεραρχική κοινωνία πέρα από την φαντασία των ουτοπιστών συγγραφέων.
Ωστόσο θεωρώ ουτοπικό ότι η ιεραρχική διαμόρφωση θα γίνει ποτέ δίκαιη. Όπως θεωρώ και ουτοπική την ιεραρχική αναρρίχηση με αντικειμενικά κριτήρια.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Φεουδαρχία, μια μεσαιωνική νοοτροπία

Εισαγωγή Ο J. Le Goff στο κείμενο του για την «Ιστορία των νοοτροπιών» αναρωτιέται: «Η φεουδαρχία, πάλι, τι είναι; Ένα σύνολο θεσμών, ένας τρόπος παραγωγής, ένα κοινωνικό σύστημα, ένας τύπος στρατιωτικής οργάνωσης; [1] » Ο Κ. Ράπτης αναφέρει ότι «ο όρος φεουδαλισμός χρησιμοποιήθηκε μεταγενέστερα και όχι από τους Ευρωπαίους του Μεσαίωνα για να δηλώσει ένα σύστημα σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων σε προσωπική βάση [2] ». Ο δε D. Nicholas [3] εκφράζει την άποψη ότι η φεουδαρχία δεν μπορεί να οριστεί ως «σύστημα». Αντίθετα προτιμά χρησιμοποιήσει τον όρο «φεουδαρχικές σχέσεις» ή «φεουδαρχικός δεσμός» ως πλαίσιο ρύθμισης των ανθρωπίνων σχέσεων όπου βασικό χαρακτηριστικό αποτελεί η υποτέλεια, «ο προσωπικός δεσμός ενός υποτελούς με έναν άρχοντα [4] ». Νοοτροπία τι είναι; Σύμφωνα με την λεξικογραφική ανάλυση στο κείμενο του J. Le Goff η νοοτροπία «δηλώνει το συλλογικό χρωματισμό του ψυχισμού, τον ιδιαίτερο τρόπο που νιώθει και σκέφτεται ένας λαός, μία ορισμένη ομάδα ανθρώπων [5] ». Σκοπός αυτή

Τι είναι Προσήνεια

Τα άτομα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία χαρακτηρίζονται κυρίως από την αγάπη και το ενδιαφέρον που δείχνουν στον συνάνθρωπο τους. Δείχνουν μεγάλη ευαισθησία απέναντι στον ανθρώπινο πόνο και πάντοτε δείχνουν μεγάλη θέληση για συνεργασία με τους γύρω τους. Εμπιστεύονται εύκολα τους άλλους ενώ πολύ σπάνια κάνουν κακή κριτική για άτομα που γνωρίζουν. Είναι άτομα που προσπαθούν και αποφεύγουν τις συγκρούσεις ενώ όταν έχουν διαφορές με άλλους προσπαθούν να βρουν μια συμβιβαστική λύση. Συνήθως Δεν τους αρέσει να μιλούν πολύ για τον εαυτό τους καθώς πιστεύουν ότι οι ίδιες τους οι πράξεις είναι αυτές που αναδεικνύουν την προσωπικότητα τους.

Η σύγχρονη εποχή σύμφωνα με τους Bauman και Giddens

1. Εισαγωγή. Η νεωτερικότητα και η ύστερη νεωτερικότητα (ή κατά άλλους μετανεωτερικότητα ) αποτελούν δύο όρους στην κοινωνιολογική επιστήμη για τους οποίους καταναλώθηκε σημαντική πνευματική εργασία για τον προσδιορισμός τους. Αν θέλαμε να προσδιορίσουμε χρονικά τις δύο περιόδους θα τοποθετούσαμε την νεωτερικότητα από τον 15ο αιώνα έως και το 1945 με δομικά στοιχεία τον Διαφωτισμός, της πολιτικές επαναστάσεις, την βιομηχανική επανάσταση, την επιστημονική επανάσταση και το καπιταλιστικό σύστημα. Η ύστερη νεωτερικότητα αρχίζει από το 1945 και μετά με κύρια στοιχεία την κοινωνία της αφθονίας, την παγκοσμιοποίηση, την ανάπτυξη των μέσων μαζικής επικοινωνίας, την αλλαγή των χωρικών και χρονικών συντεταγμένων, τις συναλλαγές, την κινητικότητα του κεφαλαίου. Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εργασίας θα αναφερθούμε στον τρόπο με τον οποίο ερμήνευσαν οι κοινωνιολόγοι Zygmunt Bauman (κεφάλαιο 2) και Anthony Giddens τις δύο αυτές περιόδους (κεφάλαιο 3). 2. Οι θέσεις του Bauman για την νεωτε