Τον τελευταίο καιρό παρακολουθώ με ζέση ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα εξ ΗΠΑ που ονομάζεται "The Walking Dead" (βλέπε για το serial αυτό εδώ και εδώ). Αν και το ξεκίνησα από περιέργεια, στην συνέχεια κόλλησα, κυρίως διότι με ελκύει η ιδέα της "δυστοπικής κοινωνίας". Στην εν λόγω σειρά, όσο έχει διαρκέσει, παρουσιάζεται μία κατεστραμμένη κοινωνία χωρίς προοπτική σωτηρίας όπου οι ζωντανοί απειλούνται από τους νεκραναστημένους αλλά κυρίως από τους λοιπούς ζωντανούς.
Η έννοια της δυστοπίας δεν έχει εφαρμογή μόνο σε λογοτεχνικές εκφράσεις (εξάλλου το Waking Dead είναι διασκευή του ομώνυμου comic) αλλά και σε σύγχρονες κοινωνίες.
Δείτε τις δυσκολίες που περνούν οι άνθρωποι που ζουν σε εμπόλεμες ζώνες όπως της Συρίας και του Ιράκ. Κατεστραμμένα κράτη από τα οποία οι άνθρωποι αυτοί προσπαθούν να ξεφύγουν χωρίς οι περισσότεροι από αυτούς να καταφέρουν να φτάσουν στην "ουτοπία" τους, την Ευρώπη.
Πάντως δυστοπικές κοινωνίες υπήρξαν και υπάρχουν από την έναρξη της ανθρώπινης ιστορικής καταγραφής. Χαρακτηριστικά θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ως δυστοπική περίοδο όλο τον Μεσαίωνα όπου η ανθρώπινη ύπαρξη ήταν τελείως αδύναμη. Αργότερα, περίοδοι που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως δυστοπικές υπήρξαν και την νεωτερική εποχή όπως η περίοδος της Τρομοκρατίας στην Γαλλία τα έτη 1792-1795, τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα τον 20ο αιώνα, τα δικτατορικά καθεστώτα σε διάφορες τριτοκοσμικές χώρες της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και προπαντός της Αφρικής.
Αλλά, ας αφήσω την εξωτερική πολιτική και ας επανέλθω στην λογοτεχνία.
Σαν λογοτεχνικός όρος αποτελεί το αντίθετο της ουτοπίας και αφορά έναν τόπο απόλυτης δυστυχίας όπου ολοκληρωτικές κοινωνίες κατατρέχουν τους πολίτες τους. Μία τέτοια κοινωνία είναι και αυτή των κινηματογραφικών Hunger Games που έκαναν πρόσφατα αίσθηση.
Στα κλασσικά έργα δυστοπικών κοινωνιών υπάρχει ένας ήρωας που συνειδητοποιεί την κατάσταση και προσπαθεί να την ανατρέψει αποτυγχάνοντας. Τα κλασσικά έργα δυστοπικών κοινωνιών που προτείνω σε κάποιον να διαβάσει είναι τα ακόλουθα:
1. 1984 - George Orwell
Ο Όργουελ στο πόνημα του παρουσιάζει με εύλογο τρόπο το απόλυτα ολοκληρωτικό κράτος όπου η ιδιωτική ζωή είναι ανύπαρκτη. Τα πάντα παρακολουθούνται (όπως και στην ταινία Οι Ζωές των Άλλων) και οι ήρωες διεξάγουν έναν ατελέσφορο αγώνα. Ο Μεγάλος Αδελφός κερδίζει. Στο βιβλίο αναδεικνύονται θέματα που ο Οργουελ το 1949 όταν το έγραψε προφανώς και τα άντλησε από την πολιτική διαδρομή του Ναζιστικού Κόμματος. Ωστόσο σε κάποιο βαθμό οι λογοτεχνικές του αναφορές βρήκαν ανταπόκριση και στα κομμουνιστικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα μετά την συγγραφή του βιβλίου.
2. Brave New World - Aldus Huxley
O Χαξλευ γράφοντας το βιβλίο του το 1931 προφητεύει (σύμφωνα με την άποψη αρκετών) ότι η τεχνολογία θα οδηγήσει στον ολοκληρωτισμό και σε επίπλαστες ουτοπίες. Κάτι που αποτυπώνεται και στις ταινίες "Οδύσσεια 2001" του Κumbrick και "Το Νησί"
Μία καλή ανάλυση για το έργο πέρα από την wikipedia θα βρείτε και εδώ.
3. Fahrenheit 451. - Ray Bradbury
Στο συγκεκριμένο έργο ο ήρωας αποφασίζει να επαναστατήσει απέναντι σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς που καίει βιβλία ενώ ταυτόχρονα αποκοιμίζει τις αισθήσεις των ανθρώπων μέσω της τηλεόρασης.
Συνοψίζοντας
Η δυστοπία ως έννοια με ελκύει. Προφανώς η λογοτεχνική και κινηματογραφική της διάσταση. Διαβάζω αρκετά και βλέπω αρκετά για αυτήν. Προτείνω σε κάποιον να διαβάσει τα βιβλία και να δει και ταινίες σχετικές. Θα ήθελα να γράψω περισσότερα άλλα δεν νομίζω να γράψω καλύτερα από πολλούς που έχουν μελετήσει σε βάθος το λογοτεχνικό αυτό είδος.
Σχόλια
Γεια σας κυρίες και κύριοι! Πρόκειται για μια προσφορά δανείου (χορήγηση πίστωσης). Είμαστε μια εταιρεία χρηματοδότησης που βοηθά όλους όσους χρειάζονται χρήματα (ένα επείγον δάνειο). Κάνουμε προσφορές δανείων κυμαινόμενες από 3.000 € έως 500.000 € με επιτόκιο που κυμαίνεται από 5 έως 15% ανάλογα με το ποσό που ζητήσατε. Για όλα τα αιτήματά σας, επικοινωνήστε μαζί μας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: globalfinance1.credit@gmail.com