Τα βιβλία οικονομίας είναι γεμάτα από ψυχρούς υπολογιστικούς χαρακτήρες, "οικονομικούς ανθρώπους", ενώ στην πραγματική ζωή κυκλοφορούν Άμλετ, Ληρ, Μάκβεθ, Οθέλλοι. (Amartya Sen).
Τους βρήκα ενδιαφέροντες ως όρους στα πλαίσια του διαβάσματος που κάνω για μία εργασία και σπεύδω να τους εντάξω στην καθημερινότητα μας.
Homo Economicus (Οικονομικός άνθρωπος) - στοχεύει στην μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων που είναι δυνατόν να αποφέρει η σχέση χώρου και οικονομικής δραστηριότητας.
πχ. Ο Έλληνας μεγαλο - "εργολάβος" επιδιώκει να καταλάβει κάθε σπιθαμή ελεύθερου αστικού χώρου εις βάρος των πολιτών. Σκοπός να οικοδομήσει και να εισπράξει το μέγιστο δυνατό κέρδος αγνοώντας περιβαλλοντολογικούς κανόνες.
Η Λεοντίδου (2001) περιγράφει έξοχα τον homo economicus που αντιπροσωπεύει, κακά τα ψέματα, την συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων και των νοικοκυριών στην δυτική κοινωνία. Γράφει λοιπόν: " ο homo economicus είναι το μονοδιάστατο αυτόματο που, έχοντας πλήρη γνώση των οικονομικών συνθηκών και μεθόδων, δρα ορθολογιστικά με αποκλειστικό γνώμονα το προσωπικό συμφέρον και την μεγιστοποίηση του κέρδους και την ελαχιστοποίηση του κόστους και της προσπάθειας".
Όπως μου έγραψε μία φίλη μου, σχολιάζοντας την θέση μου για την συμπεριφορά των αγροτών στις τελευταίες κινητοποιήσεις τους - ως κατεξοχήν οικονομικά όντα σύμφωνα και με την παραπάνω περιγραφή (μέγιστο κέρδος με λίγη δουλειά, αυτή του μετανάστη προφανώς) σχετικά με την "συμβολική" καταστροφή των τροφίμων, ενώ στον κόσμο πεθαίνουν άνθρωποι από την πείνα: "Και κακά τα ψέματα - όταν καίγεται το σπίτι σου δεν κοιτάς το σπίτι του γείτονα".
Σωστά, διότι αν ενδιαφέρεσαι για το σπίτι του γείτονα, δεν θεωρείσαι homo economicus αλλά homo socialis. Ο Κορλιούρος (2001) παραθέτει μία ερμηνεία του όρου: "Homo socialis είναι ο κοινωνικός άνθρωπος, ο οποίος σε συνεχή αλληλεπίδραση με το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον είναι σε θέση να συλλέγει και να επεξεργάζεται ποικίλες πληροφορίες και να σχεδιάζει σκόπιμα τη δράση του γνωρίζοντας εκ των προτέρων τις συνέπειες κάθε επιλογής του.
ο homo socialis θα κοιτάξει να βοηθήσει τον γείτονα όταν θα καίγεται στο σπίτι του, και θα ζητήσει βοήθεια από τους γείτονες όταν θα καίγεται το δικό του. Όταν η οικονομική κατάσταση είναι δύσκολη δεν θα προβαίνει σε προκλητικές ενέργειες, διότι θα ξέρει ότι πάντα θα υπάρχει και πιο δύσκολη κατάσταση. Θα σέβεται το περιβάλλον γιατί θα γνωρίζει ότι κάτι αντίθετο θα αποβεί μοιραίο για την υγεία του.
Αναφορές:
Λεοντίδου Λ., Αγεωγράφητος Χώρα, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2007, Αθήνα.
Κουρλιούρος, Η. 2001. Διαδρομές στις Θεωρίες του Χώρου: Οικονομικές Γεωγραφίες της Παραγωγής και της Ανάπτυξης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα
Τους βρήκα ενδιαφέροντες ως όρους στα πλαίσια του διαβάσματος που κάνω για μία εργασία και σπεύδω να τους εντάξω στην καθημερινότητα μας.
Homo Economicus (Οικονομικός άνθρωπος) - στοχεύει στην μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων που είναι δυνατόν να αποφέρει η σχέση χώρου και οικονομικής δραστηριότητας.
πχ. Ο Έλληνας μεγαλο - "εργολάβος" επιδιώκει να καταλάβει κάθε σπιθαμή ελεύθερου αστικού χώρου εις βάρος των πολιτών. Σκοπός να οικοδομήσει και να εισπράξει το μέγιστο δυνατό κέρδος αγνοώντας περιβαλλοντολογικούς κανόνες.
Η Λεοντίδου (2001) περιγράφει έξοχα τον homo economicus που αντιπροσωπεύει, κακά τα ψέματα, την συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων και των νοικοκυριών στην δυτική κοινωνία. Γράφει λοιπόν: " ο homo economicus είναι το μονοδιάστατο αυτόματο που, έχοντας πλήρη γνώση των οικονομικών συνθηκών και μεθόδων, δρα ορθολογιστικά με αποκλειστικό γνώμονα το προσωπικό συμφέρον και την μεγιστοποίηση του κέρδους και την ελαχιστοποίηση του κόστους και της προσπάθειας".
Όπως μου έγραψε μία φίλη μου, σχολιάζοντας την θέση μου για την συμπεριφορά των αγροτών στις τελευταίες κινητοποιήσεις τους - ως κατεξοχήν οικονομικά όντα σύμφωνα και με την παραπάνω περιγραφή (μέγιστο κέρδος με λίγη δουλειά, αυτή του μετανάστη προφανώς) σχετικά με την "συμβολική" καταστροφή των τροφίμων, ενώ στον κόσμο πεθαίνουν άνθρωποι από την πείνα: "Και κακά τα ψέματα - όταν καίγεται το σπίτι σου δεν κοιτάς το σπίτι του γείτονα".
Σωστά, διότι αν ενδιαφέρεσαι για το σπίτι του γείτονα, δεν θεωρείσαι homo economicus αλλά homo socialis. Ο Κορλιούρος (2001) παραθέτει μία ερμηνεία του όρου: "Homo socialis είναι ο κοινωνικός άνθρωπος, ο οποίος σε συνεχή αλληλεπίδραση με το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον είναι σε θέση να συλλέγει και να επεξεργάζεται ποικίλες πληροφορίες και να σχεδιάζει σκόπιμα τη δράση του γνωρίζοντας εκ των προτέρων τις συνέπειες κάθε επιλογής του.
ο homo socialis θα κοιτάξει να βοηθήσει τον γείτονα όταν θα καίγεται στο σπίτι του, και θα ζητήσει βοήθεια από τους γείτονες όταν θα καίγεται το δικό του. Όταν η οικονομική κατάσταση είναι δύσκολη δεν θα προβαίνει σε προκλητικές ενέργειες, διότι θα ξέρει ότι πάντα θα υπάρχει και πιο δύσκολη κατάσταση. Θα σέβεται το περιβάλλον γιατί θα γνωρίζει ότι κάτι αντίθετο θα αποβεί μοιραίο για την υγεία του.
Αναφορές:
Λεοντίδου Λ., Αγεωγράφητος Χώρα, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, 2007, Αθήνα.
Κουρλιούρος, Η. 2001. Διαδρομές στις Θεωρίες του Χώρου: Οικονομικές Γεωγραφίες της Παραγωγής και της Ανάπτυξης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα
Σχόλια
μας οφείλεις την ανάρτηση του σχολίου, απόσπασμα του οποίου επιχειρείς να αντικρούσεις με το παρόν ...